Als je stem niet meer goed werkt…

De stem is voor de meeste mensen iets vanzelfsprekends. We gebruiken onze stem dagelijks om te communiceren door te praten, maar ook voor plezier bijvoorbeeld bij zingen. Iedereen heeft ook wel eens meegemaakt dat de stem wegvalt of een beetje hees of schor klinkt na een avondje uit. Maar wat nu als de stem voor langere tijd schor of hees is of vaak wegvalt. Wat betekent dat en moet je er dan iets mee doen?

Wat is stem?
Als we het hebben over de stem, gaat het eigenlijk over de stembanden. Twee kleine spiertjes waar verschillende soorten weefsel lagen overheen zitten. Deze spiertjes zitten op hun beurt weer vast aan twee kleine stukjes kraakbeen, die ze helpen om te bewegen.

Wanneer je begint te praten, komt er lucht vanuit je longen langs de stembanden. De lucht brengt de stembanden in beweging en zo ontstaat het geluid, de stem.

Wat kan er misgaan?
Doordat de stembanden zo klein zijn, zijn ze best fragiel. En als we er niet goed mee omgaan, kunnen ze beschadigen. We kennen allemaal het voorbeeld wel van een persoon die naar een concert of festival is geweest en heel hard heeft meegezongen. Na afloop is diegene schor of hees. De stembanden zijn dan geïrriteerd. Dit duurt vaak niet lang.

Wanneer de heesheid/schorheid langere tijd aanhoudt, kan het zijn dat de stembanden beschadigd zijn geraakt. Denk bijvoorbeeld aan een zanger die langdurig zijn stem overbelast en poliepen op de stembanden heeft.

Wat is de oplossing?
Die oplossing is helaas niet zo makkelijk te geven. Daar kunnen we pas naar opzoek wanneer we weten wat de oorzaak van de stemproblemen is. Die oorzaak kan vastgesteld worden door een KNO-arts. Deze kijkt met een camera naar de stembanden en kan dan zien of er daadwerkelijk blijvende schade is. Vervolgens (of vóór een bezoek aan de KNO-arts) kan je terecht bij ons. Samen zullen we kijken welke factoren uit het dagelijkse stemgebruik van invloed zijn op de stemproblemen en werken we aan een betere stem.

Ben je benieuwd hoe dat stemgeven er nou daadwerkelijk uitziet, kijk dan eens op YouTube. Daar staan genoeg video’s op, zowel animaties als echte beelden, over de werking van de stembanden.

Alvast één tip: Hoe slecht je stem ook is, blijf normaal praten met een laag volume en ga niet fluisteren!

Martine Wijenberg, Logopediepraktijk Wegwijs